Zespół
содержание:
История создателя:
Materiały rodziny Osińskich stanowią spuściznę archiwalną po Władysławie, Michale, Tadeuszu i Kazimierzu Marii Osińskich. Rodzina ta na przełomie XIX i XX w. była w mieście Przemyślu bardzo znaną i zasłużoną. Na podstawie materiałów zgromadzonych w spuściźnie archiwalnej trudno jest ustalić genealogię Osińskich. Z treści pozostawionych „Wspomnień Władysława Osińskiego” dowiadujemy się, że ojcem jego i młodszego brata Michała był Ludwik Osiński „obywatel i majster kowalski” w Dębicy. Zmarł on w 1885 r. w wieku 76 lat. Starszy syn Władysław (autor „Wspomnień”) początkowo służył w c.k. Straży Skarbowej w Tuchowie koło Tarnowa. Następnie od 1863 r. do 1869 r. pracował w Przemyślu w warsztatach kolei Karola Ludwika jako „ślusarz wozowy i maszynowy”. W 1869 r. przeniósł się do Stanisławowa, gdzie początkowo pracował jako ślusarz, później maszynista-praktykant. 1 lipca 1872 r. został maszynistą 4 klasy. Dwa lata później awansował na maszynistę pociągów pośpiesznych. Przez dwadzieścia lat jeździł na kolei lwowsko-czerniowiecko-jasskiej. Po kilkumiesięcznym leczeniu z dniem 31 marca 1895 r. przeszedł na emeryturę. Mieszkał w Przemyślu do czasów I wojny światowej. Pomimo poszukiwań w aktach metrykalnych, znajdujących się w Urzędzie Stanu Cywilnego i Archiwum Państwowym w Przemyślu nie udało się ustalić daty śmierci Władysława Osińskiego. Prawdopodobnie pod koniec życia wyjechał z Przemyśla. Młodszy syn Ludwika - Michał Osiński urodził się 19 sierpnia 1850 roku (brak jest informacji w materiałach o miejscu urodzenia) i zmarł 26 listopada 1928 roku w Przemyślu. Z zachowanych akt, przechowywanych w Archiwum Państwowym w Przemyślu, nie posiadamy informacji, od kiedy zamieszkał w Przemyślu. Z zawodu był stolarzem, żonatym z Natalią z domu Matz (4 VII 1860 r. – 5 I 1931 r.), z którą miał piętnaścioro dzieci. W roku 1870 był współzałożycielem Kasy Zaliczkowej Rzemieślników i Rolników w Przemyślu, a później jej dyrektorem. Był również długoletnim prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Przemyślu. Z przekonań politycznych był narodowcem. Najstarszy syn Michała Osińskiego – Tadeusz (ur. 24 XII 1882 r., zm. 3 V 1961 r.), po skończeniu Gimnazjum w Przemyślu w 1904 r., studiował w latach 1907-1908 na Akademii Handlowej w Wiedniu i później na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie uzyskał tytuł doktora. W roku 1909 rozpoczął pracę zawodową w Kasie Zaliczkowej w Przemyślu, po czym pracował w administracji dóbr Sapiehów w Krasiczynie. Razem z młodszym bratem Kazimierzem Marią byli współzałożycielami Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu i Muzeum Ziemi Przemyskiej. Był znanym kolekcjonerem dzieł sztuki i działaczem oświatowym. W 1912 roku podjął pracę w Banku Krajowym we Lwowie (po odzyskaniu niepodległości nosił nazwę Banku Gospodarstwa Krajowego). Sumienną i kompetentną pracą doszedł w tej pracy do stanowiska kierownika wydziałów i oddziałów Banku w Lublinie, Cieszynie i w Przemyślu. W 1932 r. został przeniesiony do centrali Banku w Warszawie, gdzie pracował aż do przejścia na emeryturę w roku 1952. We wrześniu 1939 r. wziął udział w obronie Warszawy jako członek Straży Obywatelskiej. W czasie okupacji niemieckiej działał w Armii Krajowej. Po upadku Powstania Warszawskiego został wraz z żoną Janiną wypędzony przez Niemców do obozu w Pruszkowie. Stracił cały dobytek i zbiory, wieloletni dorobek życia. Po wojnie został członkiem Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego i zaczął tworzyć od nowa zbiór numizmatów oraz ekslibrisów. Interesował się też losem Muzeum Ziemi Przemyskiej współpracując z nim. Zmarł 3 maja 1961 roku w Warszawie i został pochowany na cmentarzu służewskim. Kazimierz Maria Osiński (ur. 14 XII 1883 r., zmarły 4 II 1956 r.) należy do najwybitniejszych postaci miasta Przemyśla. Po ukończeniu dwóch klas gimnazjum w Przemyślu i wyższej szkoły realnej w Krakowie studiował w latach 1903–1908 na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. Rozpoczął wcześnie działalność polityczno-społeczną. W roku 1904 został zatrzymany przez policję austriacką w Przemyślu w związku z uliczną manifestacją patriotyczną. Należał do Drużyn Bartoszowych (1908–1914), organizował chorągiew przemyską. W 1908 r. był współorganizatorem i wykładowcą na kursie dla robotników Czytelni im. M. Borelowskiego przy Towarzystwie „Znicz”. W roku 1909 przy inicjatywie Kazimierza Marii Osińskiego utworzono w Przemyślu Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Razem ze starszym bratem Tadeuszem ofiarowali TPN swoje zbiory, które stały się podstawą utworzenia Muzeum w 1910 r. oraz książki, które dały początek Bibliotece TPN. Przez 30 lat był kustoszem Muzeum, jak również członkiem komitetu redakcyjnego (do roku 1923) periodyku naukowego TPN „Rocznik Przemyski”, w którym zamieszczał własne artykuły. W okresie oblężenia Przemyśla (rok 1914 i 1915) przez Rosjan został zmobilizowany do służby austriackiej w twierdzy i ratował zbiory muzealne przed zniszczeniem. W listopadzie 1918 r. brał udział w walkach polsko-ukraińskich o Przemyśl. Zaprojektował (1919 r.) odznakę „Gwiazdy Przemyśla” i został sekretarzem jej kapituły. W latach 1919-1921 kierował w Przemyślu ekspozyturą zarządu archiwalnego Dowództwa Okręgu Generalnego we Lwowie. W roku 1921 przeszedł do rezerwy w stopniu kapitana WP. Uczył rysunku w Gimnazjum im. Słowackiego w Przemyślu i Państwowej Szkole Budownictwa w Jarosławiu. W roku 1928 przeszedł na własną prośbę na emeryturę i został asesorem ds. budownictwa w samorządzie miejskim w Przemyślu (do roku 1933). Jeszcze w 1922 r. odsunął się od Narodowej Demokracji, a w 1928 r. przystąpił do Partii Pracy. 1 I 1930 r. wydał pierwszy numer redagowanego przez siebie pisma „Prawda Przemyska”, a od 1934 r. był redaktorem pisma literackiego „Wzloty”. Kierował konserwacją budowli zabytkowych w pow. przemyskim. Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do 4 pułku saperów w Przemyślu. 17 IX 1939 r. przekroczył granicę węgierską. Później przez Jugosławię i Grecję przybył z końcem maja 1940 r. do Palestyny. W 1942 r. otrzymał przy komendzie placu referat kulturalno-oświatowy. W 1947 roku wrócił do kraju i z początkiem roku 1948 objął funkcję dyrektora Muzeum w Przemyślu, którą sprawował przez 14 miesięcy, do usunięcia go ze stanowiska w lutym 1949 r. W roku szkolnym 1949/1950 pracował jako nauczyciel w Państwowej Szkole Budownictwa w Jarosławiu. Dnia 20 X 1950 r. został aresztowany i w 1951 r. skazany na 3 lata więzienia za „szeptaną propagandę”. Zwolniono go wcześniej z powodu choroby i dzięki amnestii. Zmarł 4 II 1956 r. i został pochowany na Cmentarzu Głównym w Przemyślu. W archiwaliach spuścizny znajduje się ponadto informacja o 2 młodszych braciach Osińskich: Konstantym zmarłym 31 I 1920 r. i Józefie zmarłym w 1921 r. w Taszkiencie. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. A. K. Mielnik, Przemyśl 2002]
Крайние даты:
1862-1939, 1943
классификация:
Имя создателя:
Даты:
1862-1939, 1943-1943.
Бывшее название:
Название иноязычные:
Языки:
Наличие:
Всего архивных единиц:
32
Всего разработанных архивных единиц:
31
Всего архивных единиц без записей :
0
Всего текущих материалов
0.0
Ogółem opracowanych materiałów bieżących
0.1
Всего разработанных текущих материалов
0.0
Всего архивных единиц:
0
ogolem.plikow:
0
ogolem.rozmiar:
0.0
ogolem.dokumentow
0
ogolem.spraw
0
ogolem.klas
0
Всего архивных единиц:
0.0
Всего погонных метров:
0.0
Крайние даты неархивной документации:
| Имя | Казначейский инвентарь | uwagi |
|---|---|---|
| книжный инвентарь утвержденный | Tak | |
| рабочий список | Tak |
Decyzją Komisji Metodycznej z dnia 22.11.2002 r. zespół wydzielono ze zbioru 709 - Zbiór spuścizn osób prywatnych Zespół zmikrofilmowany - nr mkrf. 56/4159-56/4190